Foro- Ciudad.com

O Porto de Espasante - La Coruña

Poblacion:
España > La Coruña > O Porto de Espasante (Ortigueira)
24-03-12 15:39 #9821534
Por:cavernicola73

MorriÑas de antaÑo
A FÁBRICA DE SALAZÓN CHAMADA " DAS BARQUIÑAS" E DESPOÍS " DO CANTONAL".
A primera fábrica da que temos datos escritos no Porto de Espasante son os da fábrica Das Barquiñas. A pesare de que tamén despoís se chamou " Fábrica Nova Das Barquiñas", a que se atopa xusto na praia Da Concha. A primeira con ese nome e a que se atopa vindo do peirao e que testa ca carretera que vai o muelle e con beiramar po lo outro lado.
Quero decir que teñamos datos escritos pois se teñen noticias que a tradición das fábricas do salazón foi traida polos fenicios a estas terras e espexialmente o Porto, xunto co pobo do Barqueiro e o de Bares.
Tamén temos no Porto pequenos fabriquis de uso exclusivamente familiar para o autoconsumo e o pequeno trueque polo entorno, coma o fabriquín dos Regueiras, que ainda hoxe temos as paredes o se conservan os pozos do salazón e o pozo da auga que estaba dentro do fabriquin.
Tamén na fábrica das Barquiñas hay un pozo de auga dulce dentro da mesma, e tamén da fábrica nova das barquiñas hay ainda hoxe un pozo. Non sei si na terceira fábrica contando vindo do peirao, a fabrica de piñeiro coma hoxe se chama pero que non e o seu nome orixinario, pode haber tamen o pozo da auga dulce.
Tamén tiñan un pequeno fabriquin os xans xusto donde agora se encontra o hotel destes descendentes.
Quizais estos fabriquis foran o comenzo do que serían despoís as fábricas de salazón de sardiña, xurel, e que máis tarde se transformaron en conserveras.
..........................................................................................................................................................................................................................
Puntos:
24-03-12 15:44 #9821554 -> 9821534
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
olvideime de poñer o meu nome no escrito anterior; faigoo agora.
A Rapaza do pobo
Puntos:
24-03-12 17:07 #9821823 -> 9821554
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Me agrada enormemente, “Rapaza do Pobo”, la apertura
de esta nueva sección.

Valga como ejemplo de su buen quehacer esa reseña
sobre “Fabrica de salazón”. Breve, interesante y de gran
importancia en el mantenimiento de la tradición de ese pueblo.

Por otra parte, le ruego que los últimos comentarios
realizados en el “hilo” anterior no los considere como
una queja ni, mucho menos, una exigencia.
Faltaría más !!!

Por su contenido, eran sus aportaciones las que se echaban de menos.
Comprenda mi afán por redescubrir aquello que ignoro.

Por supuesto, la libertad y devoción son suyas.
Repito: Faltaría más !!!

Continúo esperando otros temas en tanto buenamente desee.
Mis felicitaciones.

Salu2
Puntos:
24-03-12 20:08 #9822418 -> 9821823
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Foi no ano 1.885, cando un grupo de familias que estaban unidas entre sí igualmente por lazos de parentesco e que se habián xuntado anos atrais formando una asociación para a explotación da Fábrica de salazón de As Barquiñas decide vender ésta fábrica.
Vou a dicir o nome dos quince propietarios porque para mín son todos coñecidos ou casi todos e ainda hoxe están por eiquí os seus descendentes: Ramón María Villasuso Alonso, este home si que nono poido identificar. Enrique Caula Abad, médico cirujano y su esposa Secundina Caula Abad, eran de Ortigueira e hoxe están os seus descendentes que siguen apellidandose Caula. Vicente Martínez Diaz, de Espasante, hoxe descendentes de Piñeiro. José Pumar Casal, coadjuntor, tio de meu bisabó. Vicenta Pumar Casal casada con Vicente Sande Pena, hoxe a familia de Pataquiña. Josefa Pumar Casal, casada con Pedro Lage Martinez, meus tatarabuelos. Sabina Pumar Casal, casada con Roque Pumar Pena, hoxe a familia dox coco. Jose Galdo Rubido, hoxe familia Galdo ( Jose Ramón, Manolita, etc). Jose Galdo Aneiros, creo que igualmente da familia Galdo, de José Ramón. Andrés Regueiria Fernández, hoxe os de Regueira, muy coñecidos. Vicente Regueira Rodriguez, da mesma familia. Agustin Lopez Rubido, descoñezo. Pedro Martinez Martinez e Jose María Alonso Catá, ambos eran cuñados, e Pedro Martínez a familia de Manolita de Cheda. Leandro Regueira Martinez, rapaz de 30 años, creo fixo da casa dos regueiras. Andrés Fernández Sande, descoñecido. A excepción dos tres primerios que eran de Ortigueira, o resto dos propietarios eran todos da nosa parroquia de San Xoan de Espasante.
Toda a Fábrica estaba dividida en participacions de ochenta e duas partes e media. Todas estas participaciones que ostentaban cada un dos citados en distintas proporciones lles viñan por herencia dous seus pais. Os Pumar Casal lles viñan por herencia de seus pais Benito Pumar e Manuela Casal ( do lugar de Xidris na aldea de Espasante).
Con estos datos podemos pensar que a fábrica data de comenzos do ano 1.800 porque todos éstos xa heredaron de sus pais, que si bien tiñan lazos casi todos de parentesco moi cercano no eran da mesma familia, e que os seus pais traballaron a fábrica en común asociacion entre éstas familias moitos anos antes.
Polos nomes que aparecen sei que esta asociación estaba formada polas familias máis acomodadas da parroquia de San Juan de Espasante. Digo da parroquia porque parte déles eran non do Porto senon da aldea de Espasante, e concretamente do lugar de Xidris.
.......................................................................................................................................................................................................................
Puntos:
24-03-12 20:13 #9822437 -> 9822418
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
A rapaza do pobo ( se me olvidaba)
Puntos:
24-03-12 22:07 #9822921 -> 9822437
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
“Rapaza do Pobo”:

Mi último aplauso para que no piense que pretendo halagarle.

¿Se tendrían que perder asuntos como el que narra?
¿No cree que sus convecinos se lo agradecerán?
¿Se sorprenderán por tener una historia tan cercana y, quizás, olvidada?
¿Será para ellos un destello de luz en su pasado?

Salu2
Puntos:
24-03-12 23:45 #9823333 -> 9822921
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Un dia meu bisabó cando se estaba facendo denoite dixolle as suas fillas, quentade auga miñas fillas que me teño que lavar e teño quir a Mañón a casa Do Forte. Meu irmau pideume cartos pa podere pagar os mariñeiros porque ultimamente non pescaron ben e non pode pagarlles e teñeno ameazado si non paga. ( Seu irman tiña unhas barcazas de remos que levaban unhos nove homes cada unha, e houbo un tempo en que non pescaron e como estaban a soldo fixo, o patron non podía pagarlles e os homes non tiñan para comer).Según me contaba miña aboa,seu pai era moi limpo, entón todos os fis de semana se lavaba de cintura para riba, e igual fixo para ire a ver a Mañón a o seu amigo O Forte ( Forte era un gran prestamista e hacendado de Mañón).
Meu bisabó saiu da sua casa denoite para que ninguen o vira ir de viaxe a esas horas e non lle preguntaran a onde iba. Foi andando todo o camiño subindo e atravesando montes e camiños, e aló moi denoite chegou a Mañón. Chamou a porta, e saiu por un ventanuco asomandose unha voz de muller dicindo, " vaite Toribio, vaite, que aquí non buscas nada", e meu abó volta a petar na porta, e a muller do forte, " vaite Toribio vaite, vaite de aquí", meu abó decia, non son Toribio muller, sino que son ....do Porto. Que vas a ser .....do Porto, vaite Toribio.
Ata que despois de moito petar na porta a muller percatouse de que era meu abó e abreulle a porta. Perdoa .....perdoa, e que estamos moi asustados porque Toribio anda por ahí.
( Toribio era Mamed Casanova un bandido de principios do seculo XIX que naceu en Grañas do Sor, Mañón, refuxiabase non montes do Ortegal cando era perseguido pola guardia civil. Foi detido e acadou os seus dias no penal de Ceuta).
Meu abó voltou a sua casa cos cartos prestados e llos deixou a seu irmau para pagare os mariñeiros e dixolle, desfaite das barcas que non fan sino empeñarte e ti non estas feito para estos negocios que nos entendes e os mariñeiros te enganan coma un picaro.
A rapaza do pobo
Puntos:
26-03-12 02:02 #9827407 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Sospecho, “Rapaza do Pobo”, que la descripción del viaje de su bisabuelo a Mañón pudiera guardar alguna moraleja que por mi precariedad con el lenguaje no logro entender.

Si así fuese, ¿podría explicarla? Gracias.

Salu2
Puntos:
26-03-12 13:15 #9828842 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Este es un cuento que con frecuencia mi abuela que tenía noventa años nos contaba a las noches; cada noche tocaba uno y casi siempre se volvían repetir hasta la saciedad, pero no podias negarte, había que escucharla. Pues esto viene al caso de las costumbres de antaño, " meu pai era moi limpo e todolos fins de semana se lavaba de cintura para riba", traducido, mi padre era muy limpio y todos los fines de semana se lavaba de cadera para arriba, .....lo que no sabemos es cuando se lavaba de cintura para abajo. Esta era la costumbre del pueblo antaño en todas las casas.
Igualmente el hecho de tener que ir al prestamisma o hacendado para pedir dinero prestado, y no al banco. El temor de las gentes de aquel entonces al famoso Toribio, es totalmente real el relato y mi abuela nos lo transmitía no por lo anterior sino por hablar del bandolero de la época.
De todos modos encierra la realidad, la pobreza de la pesca que solo daba para vivir escasamente, etc.
A rapaza do pobo
Puntos:
26-03-12 15:40 #9829644 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Su relato me produce una triste sonrisa…

Creo ser capaz de compartir con ustedes esos sentimientos.

Cuestión aparte y a propósito de los bandoleros:
¿Hubo algún “maqui” destacado procedente de esa localidad?

Salu2
Puntos:
26-03-12 22:43 #9832335 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
A proposito de los maquis en Porto de Espasante, que formasen gerrillas contra el franquismo y se ocultaran en los montes, lo desconozco, lo que sí se es de alguna mujer que se destacaba en el movimiento anti franquista aquí en espasante, pero será mejor no hablar de ello. Mamed Casanova era un bandido, no un maqui, me imagino que eso ya lo conoces, sino en internet se detalla su vida.
Los movimientos guerrilleros se destacaron en la zona del Barqueiro, Riberas del Sor y Mañón. Hubo un gran fusilamiento colectivo cerca del puente del Barquero, precisamente de guerrilleros antifranquistas.
Se comentó que fué un cura el que los delató a todos y a la mañana siguiente los fusilaron, eran todos convecinos de ese cura que los delató.
Aquí en espasante hubo un intento de matar a unos cuantos vecinos, los encerraron en la casa que después perteneció a Maria de Milio y allí durante toda la noche hasta la madrugada los estuvieron azotando y golpeando. Contaba mi abuela que alguno se murió posteriormente a consecuencia de las palizas recibidas ese dia en dicho lugar.
Allí entre esos hombres se encontraba un señor que falleció jace pocos años que se llamaba Laureano y que era de la aldea de espasante; estuvieron pegandole toda la noche hasta la madrugada, cuando ya estaba tirado en el suelo y casi muerto, se le descubrió una medalla de la Virgen del Carmen y entonces pararon de pegarle ( ésto fué lo que lo salvó), de todos modos después enfermó del pulmón y estuvo achacoso toda su vida de la paliza recibida.
En espasante según me comentaba mi abuela no hubo grandes problemas porque los curas apoyaban a sus feligreses y les decían afines al movimiento.
A rapaza do pobo
Puntos:
27-03-12 15:54 #9835679 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Cuando usted dice que “… será mejor no hablar de ello…”
en referencia a alguna mujer que destacaba en el movimiento antifranquista en Espasante, ¿se puede entender que aún persisten reminiscencias sobre ese asunto al cabo de setenta años?

Salu2
Puntos:
27-03-12 23:14 #9838479 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Hola Salu2;pues mire usted lo que le paso a Baltasar y " no me refiero al Rey Mago Negro "
Y Yo me pregunto no habra nadie del Puerto de Espasante que nos pueda aportar mas informacion sobre o Porto , sus costumbres y gentes "pero no creo que nadie como a Rapaza do Pobo tenga una memoria semejante,la felicito" yo soy el Nativo y no recuerdo ni la mitad
Saludos a todos
Puntos:
27-03-12 23:49 #9838743 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
“Nativo do Porto”:

Hola, otra vez. Le esperaba.

Buscando, pensando…
Se referirá usted a “Baltasar” Garzón, ¿verdad?
¡Trabajo me ha costado…!
Entiendo. Resumen perfecto. Gracias.

Salu2
Puntos:
28-03-12 00:52 #9839091 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
.........CONTESTADA.
Pode ser de interese para os que non viven por eiquí o tema da romexe da virxen de Portas en Devesos. Despois de seculos a xente continua peregrinando a sua capela. O domingo foi a festividade da virxe de Portas e me gostaria que algún que coñeza bien o tema poida contar algo.
A rapaza do pobo
Puntos:
28-03-12 16:20 #9841529 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
?Vos recordades de Agapito de Sande?, de seguro que sí. Morreu fai unhos quince anos mais ou menos cando tiña xa os noventa anos, era o irmau de Pataquiña. Sempre estivo un pouco mais ven para aló, vivía no seu propio universo e sempre o podías atopar pola mañá cedo ou pola tardiñá percorrendo as praias do noso portiño. Foras a praida de San Antón, a da Concha ou a praia de Santa Cristina a que está detrais do peirao,e anos atrais do castelo ( que agora foi desfeito para facere o novo porto pesqueiro), sempre ivas a atopar a Agapito ca sua boina e cun pau polo menos na mau, cando non iva cargado ós hombros de ramaxes e madeiras que se supoñen exoticas ou de madeiras nobres.

Gostavalle percorrer a beira do mar cando enchía a marea pois sempre traía algo que valera. Na sua casa tiña sempre fora aparellos que recollera no mar, e cousas variadas. Eu recordo que seu irmau unha vez percorrendo tamen a praia ( ainda que non tanto coma seu Agapito) atopou unha botela cun mensaxe dentro e outra vez con unha moeda de Kenedy cando era presidente dos UUEE Unites Estates of american.
Daquela eu teria unhos nove anos e a sua filla no la enseñou. Era un tesouro para ela e nosoutros quedamos ensimismados co feito de habela atopado na praía.
Esta costume que mantiña Agapito e o seu irmau Pataquiña era moy antiga e de algún xeito todos os mariñeiros do porto en alguna maneira fixeron sempre algo así.
Cando viña a marea traía cousas dos naufraxios e daquela calquera cousa valía. Ainda recordo cando meu pai que estaba faenando, atopou flotando no mar unha bañera branca, foi un tesouro para aquela que naide no porto tiña bañera onde bañarse. Todo o mundo se lavaba coma podía en tinas de cinz pero eu tiña a sorte de poder bañarme na bañera. Non era de porcelana, era coma de corcho recuberto e de carton pedra, pero era dura, ata que un bo dia furouse a alo vai a bañera.
De algún xeito tiñamos tamen un espiritu pirata, e cando naufragaba un barco todo o mundo corria para vere o que podían arrapiñar.
? Acaso non vos recordades do Maruxa Paz que naufragou e veu a varar a praia Da Concha?. Viña cargado de nitrato e nun santiamen o barco quedou valeiro. Non quedou nada dentro. Naquel ano houbo unhas boas patacas e un bo mainzo porque todos os do porto tiveron nitrato para aboar as suas terras. O algazo era un bo abono, pero nada que ver co nitrato; foi unha vendición.
Tamén se colleu o resto de cousas do barco, desfixose todo, e cada quen levou o que puido para sí.
Ahora co paso do tempo e que Agapito nin Pataquiña non estan connosco xa non hay naide que pasee as praias en busca de cousas que traiga a marea. Esta costume mariñeira de algún xeito foi praticada nos pobos do alrededor, e espexialmente en Loiba, iban a praia do Picón para ver que viña ca marea.
Non fai tanto que morrero Agapito e Pataquiña pero xa ninguen pasee as praias ............
A rapaza do pobo
Puntos:
28-03-12 20:58 #9843000 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
fantásticos relatos Rapaza do Pobo !!! sigue así !!!!!
Puntos:
28-03-12 21:37 #9843192 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Si los recuerdo a los dos y ambos tenian ese hobby le llamabamos ROLDAR los unicos que lo pueden practicar en el Porto hoy en dia serian Paloma y Carrajo pero se necesita un buen viento de Nordeste.
Y yo creo que todos los bancos de matar os porcos que quedan no Porto fueron encontrados en la playa
Me recuerdo mucho de Agapito siempre te paraba y le gustaba hablar el castellano ,pero mas le fascinaba que le contases alguna historia de otro pais o como vivia la gente "parece que lo estoy biendo "
Saludos do Nativo do Porto
Puntos:
28-03-12 22:27 #9843545 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Agapito de Sande , un home con moitas vivencias e sempre disposto a unha boa conversación pero o que pouca xente sabe ou se recorda da desgracia acontecida na súa familia debido á fuxida do seu irmau Armando nunha vapora con outros do Porto rumbo a Asturias por non se querer presentar a filas.

Armando foi dado por desaparecido e nunca máis nada del se soubo ... pero Agapito si se presentou a filas e estivo no frente de Teruel e despois en Valencia no 39.

Tantas e tantas as súas vivencias na guerra, cantas pasou e canto tivo que vivir, home de moita calma, poucas veces se enfadaba, con moito temple el vivía a vida de maneira sinxela, feliz coas cousas pequenas que traía o mar e feliz cada mañán de facer o que lle gustaba ir á praia ou ir ós calamares para venderllos a Milocho polo que deran.

Maís ben para aló? non o sei ... gustaríame verme no seu lugar, nacer o 10 de Outubro de 1910 , con menos de 20 anos saber qué se sinte cando un irmán é xulgado e desaparecido por non querer ir a unha guerra a que el tivo que ir, ver e sentir ...
Volver ao pobo como se nada houbera pasado e vivir case 100 anos coma solo el sabía, aló embaixo na Pola da Ribeira ...

Un saúdo a todos os que nos leen !
Puntos:
28-03-12 22:56 #9843737 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Discúlpeme una vez más “Nativo do Porto” por entrometerme.
¡No puedo resistirme!

¿Por qué sólo podrían “ROLDAR” Paloma y Carrajo?

Salu2
Puntos:
28-03-12 23:10 #9843834 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Pois sí, e verdade, tú o dixeches ven, " roldar", ese e o nome pero eu despois de levar sin oílo tanto tempo xa no me lembraba de como se decía o ir a buscar o que traía a marea.
?Porque no me explicas un pouco iso de que ha de haber un bo nordeste,? ? acaso se nòn o mar non trae para a praía e leva fora?.
A rapaza do pobo
Puntos:
28-03-12 23:16 #9843888 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Eu recordo algo da desgracia, pero a mais grande da familia non foi esa, iso veu despoís. O problema grave foi co pai. Para que vexas que sí sei algo, pero non ven o caso falar de cousas tristes.
A rapaza do pobo.
Puntos:
30-03-12 09:47 #9850827 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Hola Salu2;y por que Paloma Y Carrajo? por que lo hemos hecho de cativos (chiquillos)y se que lo saben hacer muy bien, tambien entienden mucho de mareas y vientos y son unos buenos pescadores especialmente de chipirones y Yo creo que son los adecuados (aunque no iguales y mas reservados)para sustituir a Pataca Y Agapito y son de los pocos nativos y marineros que permanecen en el Porto

Ypara a Rapaza no Pobo; muy buena observacion y mirando al mapa quizas que tengas algo de razon por que si el viento es nordeste NE en el puerto y debido a la Estaca de Bares hace como abrigo entonces tendra que ser Noroeste NW y asi hace el efecto de un embudo en la ria de Ortigueira y el viento y las mareas traen todas esas maderas flotando ,bolas de bolantas e incluso bolas de hierro mazizo de los arratreros etc,etc.Huuuiii!!!! en lo que me estoy metiendo Yo pero estoy seguro que de pasar una temporadita no Porto todo me vendria de vuelta ,pues hace muchas lunas!!!
Muchos saludos
Nativo do Porto.
Puntos:
30-03-12 22:45 #9854532 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Nativo do Porto
Contanos un pouquiño máis que iso non e malo para ninguen. Os recordos do pasado son vos. Eu disto de roldar nono podio sinon contar que fixeron outros pero tí podes mellor que naide porque o fixeches, contar isto e tamen algunha cousa mais.
A rapaza do pobo
Puntos:
30-03-12 23:36 #9854814 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
O Porco de San Anton
Pos que non sodes de por eiquí vouvos a falar do porco de San Antón. Cada ano no mes de xuño cando se nomea a nova comision de festas de San Anton para o próximo ano óus poucos dias a comisión, formada por dous homes casados e dous solteiros ( iso e o mandado) van pedindo polas casas para á compra do porco do Santo. Na primera feira que axa alo van a mercar o porco. Ten que ser un porquiño ven feito, de poucas semanas, ainda non destetado, para podere enseñalo, además ha de ser ven feito porque e para o santo; ha de ser ven prantado de patas traseiras, e un vo cu, e ademaís ha de ter un certo aire de porco ven prantado se dí.
O primeiro dia no porto, ó porco ponselle a campaña para tocare polas casas, e a comisión vai co porco casa por casa enseñandolle a pedir a comida; unhos danlle pan, outros mainzos ( os menos xa nono ai), patacas crudas, e así durante unhos dias ata que o porco xa sabe ir solo. A noite a comisión procura gardalo nunha corte ata a mañan seguinte.
A vida do porco Anton se desemvolve no pobo pidiendo a comida de cada dia, e despois como xa estamos no vrau vaise a praia a dar un baño moitas veces ou a tomare o sol. Ain anos que xoga a pelota cos nenos na praia; outros anos dalle por correre detrais dos rapazas pola praia; pero si algo temos que destacar e a sua cercanía cos rapaces para xogar con eles ou sinxelamente estar con eles.
Os turistas fanlle fotos e él deixase, podes alumiñalo,e votase o soo como si dun can fora. Non traba a ninguen, nin fai ademais diso; e un porco moi tranquilo.

O porto unha vez lle pos a campana deixa de ser un porco calquera e pasa a ser o porco de San Anton, e ninguen lle fai mal e o mesmo porco o seu comportamento non e o da sua raza sinon que mais ven parece un canciño co seu amo.
O porco sabe que si quere comida ha de tocar a campana diante da porta a donde vai. Enton sae a dona da casa e dalle a porco porque si non da mala sorte. Cando lle dan de comer dinlle " por san antoniño".
Un ano o porco chegou a unha casa para pedire a comida, pero non levaba a campana que a perdera; entón a dona da casa dixolle," non che dou de comer ata que traigas a campana", e así durante tres dias o porco iba a pedire a comida pero a muller non lle daba a comida e lle decía " non che dou de comer ata que traigas a campana, ? donde a metiches? a ver di onde a metiches? vai por ela".
O dia seguinte o porto presentouse na casa de muller ca campana na boca.

Un ano faltaba o porco e ninguen sabia onde iba anton, ata que Agapito un dia dos de tantos que iba " roldar" a aquela pequena praida que hai na Poula onde se votaba antes a basura, veuno aló en vaixo da ribeira.
Había moita altura e malamente se podía baixar dende a Poula a praia, porque encima non era firme a ribeira si non que se desprendía, entón avisados os veciños chamaron un helicoptero de salvamento, e rescatou o porco e a Agapito.

O porto medra durante varios meses e cando e o mes de xaneiros se sortea ca loteria do neno. Pero ainda que o porco lle toque a algún veciño do porto, ninguen o quere na sua casa para facer a matanza e vendeo a un matachin de fora do pobo.
A rapaza do pobo
Puntos:
31-03-12 22:23 #9858500 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Nos tempos en que en Porto de Espasante soamente vivián catro veciños ( catro familias)(pois o resto da poboacion vivía na aldea de espasante en nos lugares no mesmo,un veciño atopou na praia que agora se chama de San Anton unha imaxe feita de madeira do Santo Anton.
Entre todos os veciños do pobo lle fixeron unha pequena capela de madeira aló na Poula, na zoa dos prados e alí puxeron a imaxe.
A mañanciña seguinte a imaxe viña aparecer no campo de abaixo moi preto das casas dos veciños.Entón todos reñian unhos con outros votandose a culpa de habere canbiado a imaxe de sitio, ata que pasado un tempo deronse conta de que ninguen o cambiaba de sitio e que sin embargo aparecia alí.
Naquelas datas vivía unha muller cega coa sua familia, creo que cerca da casa que foi de Maria de Milio e pode que fora na mesma casa que era das sulfrianas. Esta muller soupo o que se decía no pobo de que o santo aparecía todas as mañas cando amencía o dia no campo que era dela.
Todos os dias lle rezaba o santo con moita devoción, e un dia dixolle, " san antoniño si me das vista nada mais que durante un ano para poder vere todo o de por eiquí e ver ous meus, xa non che pediría mais, e che daría o campo para facer unha capela".
Os poucos dias cando se levanta dille a unha irma que vive con ela " pareceme ver unha claridade", e a irmá non lle fai caso.
Pasados unhos dias, dille a irmá, "aí que claras teño as miñas maus"
e comenza a ver a xente. "E me ves, si que te vexo".
Durante un ano veu e anduvo por ahí vendo todo o que quixo. Acadou o ano e de repente cegou e o pouco tempo morreu.
O campo onde sempre viña a aparecere o santo antón foi doado por ela daquela, e despois os veciños xuntaron para facerlle a sua capela en ese campo que ainda hoxe atopase a mesma capela alí.
A rapaza do pobo
Puntos:
01-04-12 19:57 #9861456 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
“Nativo do Porto”:

Estamos esperando la exposición solicitada por “A Rapaza do pobo” sobre tus recuerdos.

Ánimo !!!
_____________

“O Porco de San Antón”:

Buscando en la red, me he encontrado con que esa tradición es también típica de algún que otro lugar. Véase, a modo de ejemplo



Salu2
Puntos:
02-04-12 00:20 #9862746 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Hola Salu2 yRapaza do Pobo como ya les he contado have ya 43 anos que pasaron y aunque os parezca que no UNO se va olvidando de las cosas,pero me queda elrecuerdo y el placer de haber participado con Carrajo y Paloma en el hobby de rooldar en la playa da Fonte
Tambien quiero desearos unas Felices Pascuas y a todos Los que a diario entran en este foro pero no escriben
Nativo do Porto
Puntos:
02-04-12 16:00 #9864558 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Me surge una duda sobre San Antonio y su cerdo:

San Antonio Abad (San Antón) [251-356], ermitaño egipcio.
Festividad: 17 de enero.

San Antonio de Padua o de Lisboa [1195–1231], religioso portugués.
Festividad: 13 de junio.

El cerdo, normalmente, se asocia al primero.
Sin embargo, entiendo que el patrón de ustedes es el segundo.

¿Cómo se explica San Antonio de Padua con cerdo?

Otra cuestión:
¿Qué fiestas patronales se celebran en Espasante?

Salu2
Puntos:
02-04-12 23:13 #9866786 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Hace muchos años, creo que todavía a principios del siglo XX, se celebraban en Porto de Espasante las fiestas de la virgen de Covadonga; de San Antonio y de la virgen del Carmen y San Roque; en la aldea de San Juan de Espasante se celebra el San Juan y la fiesta del Cristo.
La fiesta de la virgen de Covadonga se celebraba en el sitio del pueblo que se llama " a poula da riveira", allí hay una pequeña plaza que no se con certeza su nombre pero quizás sea el de poula da ribeira.
La virgen de Covadonga estaba en una pequeña capilla en la misma plaza y allí se celebraban las fiestas. Posteriormente la virgen de Covadonga se llevó para la capilla de san Antonio y desde entonces permanece allí en lo alto al lado izquierdo del altar.
Yo ya no recuerdo las fiestas de esa virgen en el puerto,y esto me lo contó mi abuela.
Hemos de saber que la zona de " a poula da ribeira" es una zona del porto donde existen las casas más antiguas del pueblo. Casas con balconadas de madera abiertas tipicas de pueblos marineros y que todavía existen hoy algunas de éstas, ya derruidas las más y algunas de ellas restauradas.
Yo, lo único que recuerdo son las fiestas de San Antonio el 13 de junio; la virgen del Carmen el 15 de junio y en agosto el dia 16 la festividad de San Roque.
En la aldea tenemos el San Juan el 23 de junio; el cristo el primer domingo de septiembre.
El lugar exacto de San Antonio de Padua se desconoce, si bien se barajan dos opciones de nacimiento, una en Portugal como tu dices y la otra en Italia en Padua, pero no se conoce con certeza.
Desconozco el porque el cerdo del santo.
Antiguamente cuando Espasante contaba con una buena flota pesquera tanto de barcos de altura como de bajura se celebraba el 15 de junio la festividad de la virgen del Carmen. Ese dia todos los barcos se engalanaban con banderas y cintas y se embellecian con unas manos de pintura para que todo estuviera perfecto. Salía la procesión desde la capilla de San Antonio despues de decir la misa y se dirigia hacia el puerto pesquero. Alli estaban todos los barcos esperando a la virgen, y la subian a un barco que previamente se había sorteado el llevarla.
Todos los feligreses se subian cada cual al barco que quería y se iban en procesión e dirección al Cabo Ortegal. Una vez pròximos, empezaban a hacer sonar las sirenas de todos los barcos, igualmente se hacia al salir del muelle y al llegar.
Después venían las piezas de misa antes de comer y se celebraban en la plaza de San Antonio.
Todavía hoy se sigue celebrando la fiesta de la virgen del Carmen pero en el pueblo ya no existe flota pesquera, ni pequeña ni grande.
Antes había boniteros de madera, cuando más se alcanzó la cifra de 30 boniteros y muchas terrafas y motoras pequeñas que iban a la pesca de bajura.
Todos los propietarios de esos barcos eran de Porto de Espasante y era genta muy trabajadora y emprendedora. Eran patrones de sus propios barcos y ellos mismos los mandaban en altamar e iban a la pesca del bonito, del bocarte, del amarraxo, etc.
Hoy sólo nos queda mirar para otros pueblos que todavía tienen barcos pesqueros grandes y pequeños como antes aquí. Esos pueblos son Cariño, Cillero, Burela, Foz, Cedeira, etc.
A rapaza do pobo
Despues de haber alcanzado el Cabo Ortegal se daban vuelta y se paseaban por la concha dando vueltas. Una vez acabado el recorrido, se llevaba de vuelta en procesión a la capilla.
Todavía recuerdo y tengo fotos de cuando yo tenía nueve años que fuí con mi padre, mi tio y dos primas en un pequeña motora que teníamos para acompañar al barco que llevaba a la virgen.
Puntos:
03-04-12 15:29 #9869011 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Gracias, ante todo, “Rapaza do Pobo”, por su atención.

Continúo planteando mis dudas, en tanto se me permita.

¿Conoce la razón del declive de la flota pesquera en esa población?
¿Cuáles son, actualmente, las actividades preferentes de su gente?

Salu2
Puntos:
03-04-12 19:49 #9870221 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Hola¡¡
Xa se contou a historia de como se atopou a imaxen de San Anton e relacion do porco co Santo, e que o porco comprouse entre as sete familias que vivian no Pobo pa xuntar cartos pa facer a capela de San Anton e seguimos ca tradicion pa axuda da festa.
Triciain.
Puntos:
13-04-12 22:58 #9925577 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
" Como chove miudiño,
como miudiño chove,
pola banda de Laiño,
pola banda de Lestrove"di Rosalía no verso nº 23 de Cantares Gallegos, e eu digo:
como chove miudiño, como miudiño chove, pola banda dos Aguillos, pola banda de Pedramea.
Levamos unha semana polo menos que non para de chover pero hoxe foi todo o dia o chover miudiño coma dos cantares, porque os outros dias foi a chuzos.
Temos no pobo unhos turistas e lles comentei que pena que viñeron con mal tempo, e eles dixeron: íso e o bo de Galicia, a choiva e o seu verde, si viñeramos no vrau xa non atoparíamos a Galiza autentica que e a que vimos a coñecer.......
E iso e verdade pois o clima moudula e condiciona o paisaxe e tamen as suas xentes, e a melancolía dos galegos e frouto do clima de Galiza.
A rapaza do pobo
Puntos:
14-04-12 14:54 #9927486 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Nos anos 60 e 70 os fillos da guera foron xente loitadora e cada dia se esforzaban por sair adiente da sua pobreza. Foi entón cando voltaron a sua mirada atrais e se recordaron daqueles que emigraran os comenzos no século XX as Américas e que dalgún xeito chegaron a un certo nivel de vida que eles non podían nin soñar. Entón moi o seu pesar despedironse da sua casa e colleron a sua maleta feita de madeira e se foron pas Americas.
Comenzaron o seu andar fora de Galiza collendo un barco de vapor ou ven na Coruña ou en Vigo, e alí iban durante vintatres dias cruzando o Atlántico hata chegaren o seu destino. Mais outros non chegaban al él e morrian antes no viaxe no barco polas calamidades que tiñan que pasar, sin auga e sin comida as mas das veces.
Enton chegaron a Montevideo, Argentina, Brasil, etc, e alí comenzaron a sua andaina. Logo foron parriba pous traballaban denoite e de dia e non gastaban os cartos nin en comer, pois comían o que lles quedaba de sobras os seus patrons.
Esas xentes que sairon de Galiza foronse para as Americas cos cartos prestados e tiñan que devolver os cartos a quen llos había deixado para o viaxe. A mayor parte deles en pouco tempo poideron mandar os cartos para a sua casa os seus pais, ou devolvelos o veciño.
Loitaron fora do seu lar e crearon unha familia, conseguindo ter en pouco tempo un traballo ventaxoso e seren eles os propios patronos.
Os Galegos teñen fama de traballadores en todas las partes do mundo e iso e unha boa carta de presentación para calquera.
Naquelas datas non todos emigraron e os que se quedaron na sua casa loitaron noite e dia para viviren.
Foi enton cando no noso Porto de Espasante había xente loitadora que non se avergoñaba por traballar coma hoxe, pois agora parece que todos queremos ser fillos de ricos e temos a menos o traballar, ainda que para iso teñamos que pasar por estreiteces; pero o importante agora no noso pobo e aparentar ser rico ainda que nas suas casas as pasen canutas pero iso e de portas adentro.
Pois daquela nos anos sesenta e setenta esa xeneración de homes e mulleres fixeron medrar o noso pobo.
Recordo que habia moitos barcos que ian o bonito; se di que a flota de espasante eran unhos treinta boniteros; despois había terrafas ( que eran barcos mais pequenos que os boniteros pero mais grandes que as motoras); tamén habia moitas motoras e lanchiñas pequenas.
Todo o pobo iba o mar ou ven mandando un barco ou cama mariñeiro, pero toda a sua poboación estaba ocupada no mar.
Viviase ben; a campaña do bonito que comenzaba en xunio acababa a primeiros de septembro e despois iban unhos dous meses a anchoa. Con esos meses de traballo xa se sacaba para vivir todo o ano pois despois habia a horta, as patacas, o mainzo, o trigo, e a pesca de baixura que iba axudando un pouco.
Hoxe non quedan en Espasante ni un soo barco bonitero, creo que queda unha soa terrafa y unhas catro motoras.
Falan que hoxe non se pesca coma antes; de que fan falta barcos de ferro porque os de madeira son moy pequenos; que non hay cartos para mercaren os barcos de ferro; etc.
A verdade e que os descendentes de esa xente tan loitadora se deixaron adormecer e dedicaronse a viviren do traballo dos seus pais que iso e mais doado que coller e iren o mar. O verdadeiro problema e que vai pasar coma xa está pasando cando se acabe o que traballaron os vellos.
A rapaza do pobo.
Puntos:
14-04-12 15:06 #9927530 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Muy bonito Rapaza no Pobo ; somos pocos Los que podemos descifrar el placer de haber disfrutado tanto de un dia de lluvia(a mi me gusta cusndo llueve fuerte)sentado al ladode la lareira con un plato de caldo y una lonchas de tocino asado en una losa con un pedazo de pan de broa,huy....... Como paso el tiempo
O nativo do Porto
Puntos:
15-04-12 20:26 #9932318 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
“Rapaza do Pobo”:

Le prevengo de mi más absoluta ignorancia sobre el tema a tratar y, consecuentemente, con toda desfachatez opinaré por opinar.

Sus comentarios del día de ayer me han desorientado enormemente:

“… había xente… que non se avergoñaba por traballar coma hoxe…”
“… todos queremos ser fillos de ricos e temos a menos o traballar…”
“… dedicaronse a viviren do traballo dos seus pais…”

Mi primera reacción es pensar que desprende una visión un tanto generalizada acompañada de cierto pesimismo.

Se me ha transmitido la firma convicción de eran gente humilde, tenaz, abnegada y laboriosa…

Encuentro, por el contrario, que habrá visos particulares de verdad cuando nadie de los muchos que, al parecer, pasan por este foro manifiesta discrepancia alguna con su forma de ver a sus propios convecinos.

Salu2
Puntos:
15-04-12 23:11 #9933149 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Prefiero que antes de contestar a lo último alguno del foro puede exponer su versión de lo que sucedió en los últimos tiempos en porto de espasante y porque se perdió la flota pesquera cuando en todos los pueblos del entorno continuan faenando con barcos tanto de madera como de hierro.
A rapaza do pobo.
Puntos:
24-04-12 21:34 #9971771 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Continuacion Fábrica Das Barquiñas ( despois Do Cantonal).
Era una fàbrica destinada o fomento e salazón de peixes, chamada Barquiñas,situada no porto de espasante, e estaba composta de un edificio de mamposteria, cuberta de lousa, con trinta pilós para o salazón e outros usos, con todos os seus aparellos de pesca, sal, madeiras de reposto e outras cousas.
Ademáis había embarcacions: un galeón chamado San Pedro; unha lancha chamada San Roque; outra lancha chamada San Antonio; outra San Isidro; outra máis San Juan. Ademais habia unhos tarreos no sitio da Barreira para deixaren as barcas cando non iban o mar.
.............Despoís de leer isto que foi no século XIX, eu preguntome: ? E agora que pasa? ? acabouse a pesca, acabouse o mundo ou acabaronse as ganas de loitar e de orgullecerse polo traballo coma os nosos antepasados¿
A Rapaza do Pobo.
Puntos:
25-04-12 22:06 #9976110 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
Aínda que os de Cariño digan eso de.... o barco piscando ... o certo é que hai pouco peixe no mar e ademais moitas restriccións, pero moitas familias viviron e viven do mar no porto así como se deixou de labrar a Chousa e Ladrido ... pero tiempo al tiempo.
As ganas de loitar son parar abrir bares, restaurantes e hoteles que ó final tal e como está a economía non sei que veraneantes virán... eses postos de traballo son temporales e a min persoalmente non sei se me gusta a idea da restauración polo que trae consigo.

En fin solo me gustaria decir que envexo a familia Do Canto de Cariño po seguir coa tradición familiar e seguir coa producion de conserva, non hai unhos chicharrillos mellores en todo o mundo e si que son de verdade !!!!!
Puntos:
20-09-12 23:58 #10572551 -> 9823333
Por:cavernicola73

RE: MorriÑas de antaÑo
Como chove miudiño
como miudiño chove
pola banda de laiño
pola banda de lastrove.
Acadou o vrau no porto de espasante e os do pobo retornaron a os seus lugares, lonxe de nos. Eiquí quedamos de novo nós ca tristura e ca soidade ó velos marcharen. Cantamos con eles a o irse como si de antaño se tratase, cando os mariñeiros ian polos bares e despois de unhas cantas cuncas de ribeiro no corpo, os ollos saltos e encarnados, chisposos, saian pouco a pouco cantos das suas bocas, cantamos esas vellas cancios mariñeiras que cada quen ten no seu recordo.
" Mira maruxiña, mirá, mira como veñen, cheiños de frio, .........
O final sempre nos quedamos a medias porque non sabemos casi ninguna enteira; entón dixemonos que vamos a facer unha recopilacion das cancios mariñeiras do noso pobo para que non se esquenzan e así para o veran que ven cantaremos un pouco mais.
Axudadenos cas letras de algunha cancion mariñeira que vosoutros coñezcades e así vamolas gardando.
Un saudo a todos de novo.
A rapaza do pobo. Triste Triste Triste
Puntos:
23-09-12 19:40 #10580712 -> 9823333
Por:No Registrado
RE: MorriÑas de antaÑo
tinha eu unha rapaza
nunha cierta ocasion
mentras anduven con ela
nunca pusho o pantalon
un dia faleille del
e me disho de verdad
ti governa a tua vida
e viva a comodidad!!! Muy Feliz
Puntos:

Tema (Autor) Ultimo Mensaje Resp
O mu pesame a pirri Por: No Registrado 05-04-13 10:02
No Registrado
1
Foto: un día esplendido de luz Por: No Registrado 07-10-11 14:14
No Registrado
0
San Juan en Espasante! Por: No Registrado 24-05-10 23:00
No Registrado
1
CANCION Por: No Registrado 05-02-10 20:54
No Registrado
18
Simulador Plusvalia Municipal - Impuesto de Circulacion (IVTM) - Calculo Valor Venal
Foro-Ciudad.com - Ultima actualizacion:08/08/2020
Clausulas de responsabilidad y condiciones de uso de Foro-Ciudad.com