SAN PEIRU XIV Enho últimu capítulo de o primel libru de El capital, Karl Marx se refieria un tal señol Peel, un industrial beneficiao por a adjudicación de terrenus que a Coroa Británica realizó alá por 1830 pa a colonización de Nueva Zelanda. O Señol Peel organizó unha flota, pa trasladal desde Inglaterra hasta aquela lejana isla "meyus de subsistencia i producción por un importi de cincuenta mil libras" que imaginamus que enha época siria unha cantiai astronómica), así comu "tres mil persoas pertenecientis a clasi obreira: homis, mulleris i dagalitus". Pero que le ocurría o señor Peel en cuantu dexembarcó en Nueva Zelanda. Pues que aquellis tres mil obreiros que se habia levao consigu dexapareceran comu por arti de ensalmu, hasta o extremu de quialsi "sin niñun sirvienti que le fidera a cama o le treira agua de o riu." Imaginamus que esas familias obreiras habrian firmau un contratu laboral que nun siria de tó rácano, pues naidi se embarca con destino as antipodas a cambiu de unha limosna. Ocurri, sin embargu, que aquelis asalariaus, a o dexembarcar en Nueva Zelanda, descubriran que alí había terras virginis; i, a o instanti, decidiran que prifirian mil vedis as incertidumbris de sel propietarius as certedas de os asalariaus. Se fideran campesinus, ganadeirus, artesanus; o sea emprendeoris auténticus (pues ná se poi emprendel sin propiai) nun comu os que a nosa época jalea cínicamenti. O señol Peel se habia lviu de acaparal tos terrenos de Nueva Zelanda, o de tasalos a un preciu prohibitivu que impia to accesu a proipai. Y entoncis Marx concluyi de forma inapelabli: "El modo de producción capitalista presupuone el aniquilamiento de la propiedad privada que se funda en el trabajo propio; esto es, en la expropiación del trabajador". O que é unha verdai comu un templu, o diga Marx o sei porqueiru. Cuanto mais se reparta a propiai mais libertai económica habrá; i esta libertai económica traerá inevitablemente mais libertai política pues a os homis os faci libris-nun comu pensa o bobu contemporáneu-o votu-sinon o sintiu de pertenencia i arraigu, o comprumisu i os vinculus fortis. Y pa isu, comu nos ensinaba Saint-Exupery, el hombre necesita que la rosa que cultiva sea suya. SAN PEIRU XIV |